
Episode 6
Air chuairt a' comharrachadh beatha Iain Muir; Albannach, eòlaiche-nà dair is -à rainneachd. In celebration of John Muir, Scottish-born American naturalist and environmentalist.
Rugadh Iain Muir ann am baile Dhùn Barra ann an Lodainn an Ear, sa bhliadhna 1838. B' e an treas leanabh ann an teaghlach de dh'ochdnar a rugadh do Daniel Muir agus Anna Gilrye. Bhe e follaiseach bho bha e na leanabh òg, gur e balach ionnsaichte a bh'ann an Iain Muir, agus gu robh ùidh mhòr aige ann an nà dar, san à rainneachd agus san t-saoghal mu chuairt air.
Nuair a bha e 11 bliadhna a dh'aois, rinn an teaghlach imrich a dh'Ameireagaidh, gu Wisconsin. 'S ann an sin a chaidh Iain dhan oilthigh agus a leudaich an ùidh aige ann luibh-eòlas, gnothaichean nà dair agus saidheans.
Cha robh e riamh na thà mh, a' falbh raointean is fà saichean Ameireagaidh gun sguir. Thà inig e gu aire à rd luchd-politigeach nan Stà itean agus b' e bha mar mheadhan air gun deach Pà ircean Nà iseanta a stèidheachadh san dùthaich.
Bhà saich Iain Muir ann an 1914 aig aois 76. Bha e na dhuine dha-rìreabh ainmeil ann an Ameireagaidh agus tha chun a' là 'n-diugh.
Anns an t-sreath seo, bha Murchadh MacLeòid agus Dòmhnall Dòmhnallach - dithis a tha eòlach agus deidheil air a bhith coiseachd - a' leantainn Slighe Iain Muir tro sgìre Lodainn an Ear.
Bha iad a' ruith air sgeulachd a bheatha agus a' toirt dhuinn an sealladh fhèin air an à rainneachd, an sgìre, na bailtean agus na costaichean a bhrosnaich Muir na bhalach òg.
Tha an t-slighe a' ruith bho Dhùn Ghlais, deas air Dùn Barra gu ruige Baile nam Feusgain, taobh a-muigh Dhùn Èidinn.
Thadhail iad air an taigh anns na rugadh e, a tha an-diugh na thaigh-tasgaidh, agus choinnich iad ri feadhainn air an t-slighe a tha fuireach anns a' sgìre agus aig a bheil ùidh ann an sgeulachd Iain Muir.
An-diugh, tha 'd air an sgrìob mu dheireadh dhen chuairt an cois Nèill MhicGriogair. Tha 'd a' ruighinn Tèarmann Nà dair Bà gh Obar Lìobhaite. B' e a' chiad tearmann nà dair ionadail a chaidh a stèidheachadh am Breatann, agus bha athair Nèill gu mòr an sàs ann. Às a sin, tha 'd a' coinneachadh, anns an dol seachad, ri Pà draig MacChoinnich aig cladach Cuil Choinnich agus Port Seton. Tha Pà draig air a bhith an sàs san iomairt airson bratach ùr a chruthachadh, a tha comharrachadh turas a' Phrionnsa Teà rlaich tro Alba agus batal Sliabh a' Chlamhain ann an Lodainn an Ear. Tha a' chuairt an uairsin a tighinn gu crìch ann am Baile nam Feusgan, taobh a-muigh Dhùn Èidinn.
Tha an t-sreath a' comharrachadh 100 bliadhna bhon a bhà saich Iain Muir. Chaidh a chlà radh ann an 2013 agus chaidh Slighe Iain Muir a leudachadh gu ruige Bail' Eilidh air a' chost an iar sa Ghiblean 2014. 'S ann à Bail' Eilidh a sheòl teaghlach Muir a dh'Ameireagaidh.
Last on
More episodes
Previous
Next
You are at the last episode
Clip
-
An sgrìob mu dheireadh
Duration: 04:10
Broadcasts
- Mon 2 Sep 2013 13:30ÃÛÑ¿´«Ã½ Radio nan Gà idheal
- Mon 2 Sep 2013 22:00ÃÛÑ¿´«Ã½ Radio nan Gà idheal
- Sun 8 Sep 2013 13:00ÃÛÑ¿´«Ã½ Radio nan Gà idheal
- Mon 9 Jun 2014 13:30ÃÛÑ¿´«Ã½ Radio nan Gà idheal
- Mon 9 Jun 2014 22:00ÃÛÑ¿´«Ã½ Radio nan Gà idheal
- Sun 15 Jun 2014 13:00ÃÛÑ¿´«Ã½ Radio nan Gà idheal