
07/11/2021
A review of the week's news in Cornish.
Last on
More episodes
Previous
Next
An Nowodhow - read along with the news in Kernewek

Dohajydh da, ha dynnargh dhe dhyllans an seythen ma ‘An
Nowodhow’ war ѿý Radyo Kernow.
Yth eder ow kovyn orth anedhysi yn Kernow a dhasliva orth Towl Karyans nowedhys
an Konsel.
Gwrys re beu chanjyow dhe’n skrif a-ban veu dyllys yn 2011 rag may tastewynno
effeyth a Govid-19 hag a janj an hin.
Dell dhesedh Konsel Kernow, y hwra an dus ervira viajya yn fordhow gans effeyth
isel orth an kyrghynnedh.
Yn-medh Konseler Philip Desmonde, synsyas portfolio rag karyans, “Pubonan yn
Kernow a fydh war garyans a neb form rag mos dhe’n skol, po dhe’n ober, rag
kavos gonisyow essensek, ha rag dos erbynn aga howetha, aga theylu ha’ga
hemeneth. An dasliv a gemeryn a wra agan gweres ow pesya shapya a pyth a wren
rag may hwarvo henna.” Ygor yw an arhwithrans kavadow orth Let’s Talk
Cornwall (Kewsyn Kernow) bys an 24a a vis Kevardhu.
Diskwedhys yw an hirra tekst dien ow treusvewa yn Kernewek yn Kresen Kernow yn
Resrudh. Passhyon Agan Arlodh a dheriv dhyn hwedhel Passhyon Krist ha bos
mammskrif Kernewek unnik a’n oos kres a’gan beus gans lymnansow.
Diskwedhys ynwedh yw an Aweylys Bosvena, skrifys yn Breten Vyghan kyns dos yn
Kernow bys an bledhynnyow 940 ha skrifow keworrys dhe’n lyver y’n 10ves
hag y’n 11ves kansbledhen. Dell grysir, yth yw an lyver fenten bosek a istori
kernewek a’n oos kres a-varr, hag a istori kethneth yn Breten Sowsnek.
Kevys re beu ester Keynvor Hebask yn pub heyl arvor a’n soth Kernow ha Dewnens,
dhyworth Lulynn bys yn Kingsbridge. Dres veu dhe’n Ruvaneth Unys dhyworth an
Statys Unys ha Kanada ha bos amethys dres an bledhynnyow 1960 ha 1970, mes
lemmyn y hwra kisya heylyow gwithys. Ledhys re beu moy es 150,000 anedha rag
may kontrollyer an eghen. Dell leveris Matt Slater dhyworth Trest Bewnans
Gwyls Kernow, niver a ester gwyls re dardhsa. Pan veu dres an ester dhe’n
Ruvaneth Unys, y krysis skiensydhyon bos an dowrow re dhidhynnargh may
halla an ester omdhoon yn palster. Byttegyns, Mr Slater a leveris an dowrow
tomma, askrifys dhe janj an hin, dhe wruthyl yn y le an gwella kyrghynnedh
maga ragdha.
Cita Truru re avonsyas dhe gynsa tro an Hanaf FA (Kowethas Pell-droos), wosa
fetha Tre Cirencester onan dhe vann y’ga fytt a’n tressa tro gwalifia
dy’Meurth. Fytt an kynsa tro na a hwer yn Park Bolitho an 13ves a vis Du
erbynn Tre Bognor Regis.
Y fydh dhe Gernow bagas galwesik Kesunyans Rugbi y’n Kynsa Kesunyans a-dhia
2022, selyes yn Park Men Kov Pennryn. Yma dhedha eseleth leun an Kesunyans
Rugbi, wosa kavos leshyans an Hemel Stags (Kerwys Hemel). Yn-medh selyas Eric
Perez, “Agan ethos yw ‘Kernewek Kynsa’, ha ni a vynn ytho kavos roas kernewek,
ha na saw boghes gwarioryon; ni a vynn bos brassa rann a’gan bagas Kernow,
rag may ryllyn dhe’n warioryon na chons dhe wari yn Kesunyans Rugbi galwesik.
Moy es konteth yw Kernow, dell wodhon. Moy es henna re beu Kernow pub
prys, hag yth eson ni owth assaya gwitha bew an spyrys na.”
Yth esowgh hwi ow koslowes orth ‘An Nowodhow’ war ѿý Radyo Kernow. An dowlen
an seythen ma a veu skrifys ha presentys genev vy, Wella Morris. Steve Harris o
an pennskrifer. Bys dy’Sul nessa, dydh da dhywgh hwi oll.
Broadcast
- Sun 7 Nov 2021 13:55ѿý Radio Cornwall