
05/02/2023
A review of the week's news in Cornish.
Last on
More episodes
Previous
Next
An Nowodhow - read along with the news in Kernewek

An Nowodhow: an 5es a vis Hwevrer 2023
Dohajydh da, ha dynnargh dhe dhyllans an seythen ma 'An Nowodhow' war ѿý Radyo Kernow.
*
An ayrlinen Flybe res eth yn stat menystracyon ha hedhi pub neyj.
Derivas war wiasva an ayrlinen a leveris hy dhe cessya kenwerth. Hy a dhaslonchyas mis Ebrel warlena wosa hi dhe fyllel kyns y’n vledhen ugens ugens.
Yth esa dhe Flybe hensyow dhe Loundres ha Manchester dhyworth Tewynblustri.
Hembrenkyas ekonomieth Konsel Kernow, Louis Gardner y hanow, a leveris y hwra an awtorita hwilas ayrlinennow erel dhe efani servisyow.
Herwydh kannas Ayrborth Tewynblustri “duwenhes” yns i “orth an nowodhow.” Ev a leveris ynwedh na dal an dus viajya “marnas hwi a wrug restri gans ayrlinen aral.”
Yma hensyow dhe Loundres ha Manchester kavadow hwath.
Yma naw deger aral ow nejya etek hyns hag yma’n ayrborth ow hwilas efani gans ayrlinennow erel.
*
Kolmow krev Kernow orth hy ertach yw “poynt gwertha heb parow” an pyth a denn gans goslowysi herwydh studhyans.
An derivas, erghys gans Screen Cornwall, a eksamnyas krevderyow ha gwanderyow Kernow ha hi ow medra tevi an diwysyans skrin.
Ev a gavas gwerinegeth ow tevi a hwedhla hwedhlow genesik o chons posek.
Byttegyns, y leveris fowt a dreusporth poblek ha kostow ughel ostyans dhe vos lettys erbynn tennans roas.
An derivas, arghesys gans an Gwari dall Kenedhlek, a leveris ynwedh gweythlu sesonek a Gernow ha Syllan dhe styrya y vos kales rag lies askorrans brassa dhe gavos para leel eksperyansys.
Ev a gavas Pennskol Aberfala avel “both posek” rag roas nowydh.
Awtours an derivas a leveris “Enys Men yw posek dres oll drefen bos fylm genisek skrifys, displegys hag askorrys yn Kernow gans kowethas Kernewek an pyth a gavas bri troboyntel ledan.”
Y’n keth termyn an ѿý re lonchyas ynwedh dalgh a’n yeth Kernewek war iPlayer.
Lewydh Screen Cornwall, Laura Giles hy hanow, leveris bos ertach gonisogeth rych a’n ranndir ha’n yeth vinoryta “ow tevi aga frofil war skrin.”
*
Gologow a-dhiwedhes a vorviles mes an arvor a Gernow ha Syllan a allsa bos arwordh da rag yaghheans bewnans morek, herwydh konnyk.
Katie Bellman, dhyworth Trest Godhvewnans Kernow, a leveris y hallsa bos an vorviles gwelys mes Kernow a-dhiwedhes marnas rann a’n pyth usi y’n keynvor.
Hi a leveris y halls abos gologow bledhynnyek rewlys arwodh kressyans poblans.
*
Yma “Koffijiow payn” nowydh lonchys a-dreus Kernow rag oberi aval bagasow skoodhyans kowetha rag an huni gans payn termyn hir.
An bagasow, orth pymthek tyller a-dreus Kernow yw rann a ragdres pymp bledhen dhe “gorthmedhegelhe” dyghtyans payn, hembrenkysi a leveris.
Deg galwesik ha dew ugens re beu res trenyans arbenigel rag gweres tus owth omdyghtya aga fayn gans edhom le a vedhegneth.
Y’ga mysk yma gorhemmynoryon socyal, kennerthoryon yeghes ha fisiodhghtyhyon.
An ragdres yw ledys gans Payn Termyn Hir yn Kernow (Chronic Pain in Cornwall).
*
Res yw dhe venystrys gul moy rag gweres kemenethow arvorek owth omdewlel a-dro dhe Bow Sows gans policis levenhe yn-bann yn peryl a fyllel omdreylya degvledhynnyow a dhibarder, derivas nowydh a warn.
Ogas hag unn oberen yn pymp a dal a-woles dhe’n gober bewa, herwydh an derivas, gans gober mayni ogas ha tri mil peuns isella ages yn ranndirow anarvorek.
Yeghes, adhyskans, treusporth ha kevrennow bond-ledan boghosekka yw golowpoyntys ynwedh.
An governans a leveris ev dhe besya provia skoodhyans orth erbysiedhow arvorek.
*
Yth esowgh hwi ow koslowes orth ‘An Nowodhow’ war ѿý Radyo Kernow. An dowlen an seythen ma a veu skrifys ha presentys genev vy Kensa Broadhurst. An pennskrifer o Duncan McIntosh. Bys dy’ Sul nessa, dydh da dhywgh hwi oll.
Broadcast
- Sun 5 Feb 2023 13:55ѿý Radio Cornwall