Thadhail MacIlleathain air na brĂ ithrean grunnan thursan, agus thug
e sÏos stòras den sgeulachdan. Le cead bho Sgoil Eòlais
na h-Alba, seo trÏ dhiubh nam briathran fhèin:
Uile-bhèist Loch Nis
âS e an fhĂŹrinn a thâ ann. Tha mise ga chreidsinn. Chuala
mi aig mâathair is mo mhĂ thair e, agus tha e glè shean,
gun robh seann fheadhainn ga fhaicinn ann an sin. Chuala mi airson aon seann
duine a bha aâ fuireach faisg air an sin. Agus bha e ri obair air
choireigin. Cha chreid mi nach ann aâ cliathadh no ri obair air choireigin
anns aâ chroit aige a bha e, san talamh dheirg. Agus tha a chasan
cho salach leis an talamh. Agus chaidh e a-nall gu taobh an locha a ghlanadh
a chasan ann an taobh an locha. Agus thĂ inig am beathach fiadhaich
a bha seo, thĂ inig e a-staigh lĂ mh ris gu tĂŹr. Agus
theich e agus dhâfhĂ g e na brògan aige taobh an locha.
Agus bha cuid aâ dèanamh fanaid air, ach bha an duine ceart
gu leòr.
Agus chunnaic mi a-rithist ann an leabhar air choireigin: Calum Cille,
nach bâ fhada bhuaithe sin bhon a bha - chan eil cuimhne agam dè
seo aâ bhliadhna a bhâ ann, glè fhada air ais â
chaidh e sĂŹos gu Inbhir Nis uair agus nuair a bha e aâ dol
sĂŹos ann an sin bha e airson a dhol thairis air an loch aig aâ
chaolas shĂŹos. Chuir e fear a-nall airson aâ bhĂ ta
a bha thall. Bha bĂ ta thall. Agus chaidh e air adhart, ach thill
e. Cha leigeadh an t-eagal leis a dhol. Bha am beathach fiadhaich ann
an sin. Chunnaic e e, agus chunnaic Calum fhèin e. Agus thuirt
e ris an fhear, âcĂšm airâ, agus thuirt e ris aâ
bheathach tilleadh. Agus thill am beathach, agus chaidh e air adhart.
Sin aâ chiad iomradh air. âS iomadh duine sin a chunnaic e
bho chionn fhada air ais agus bhiodh iad aâ dèanamh dibhearsan
dheth. So, chan eil teagamh nach eil e an sin.
Am Prionnsa TeĂ rlach an Srath Ghlais
Bha iad ag rĂ dh gu robh am Prionnsa TeĂ rlach an seo, gun
tĂ inig e a-nall a Ghleann Moireasdan Ă seo, gun tĂ inig e air chĂšrs, agus bha e oidhche
shuas an sin, an Ă ite ris an can iad Cnoc Fhionn. Agus thĂ inig
e sĂŹos fad an rathaid gu BrĂ ighe Chomair - a their iad ris
â ann an sin. Agus thachair teachdaire ris ann an sin a rĂ dh
nach robh e sĂ bhailte dha a dhol na
bâ fhaide mar sin. Bha e aâ dèanamh air Loch Bhraon ach
thĂ inig teachdaire na choinneamh a rĂ dh ris, chan eil e sĂ bhailte
dhut a dhol an rathad sin. Agus thill e air ais agus chaidh e air ais a-rithist
a-null gu ruig Gleann Moireasdan an sin. Agus thĂ inig e ann an seo.
Agus am fear a bhâ ann an Comar an trĂ th sin, an t-Siosalach
a bhâ ann an Comar, an tuathanach, chaidh e an-Ă irde le aran
agus cĂ is agus fĂŹon dha ann an sin. âS e fĂŹon
a thuirt iad ach tha mi aâ dèanamh a-mach gur e fĂŹon
lĂ idir a bhiodh ann.
An Tiodhlacadh
Uill, bha fear shÏos ann an seo ach o, bha e glè ghlic ann
an aon dòigh ach bha e rud beag aotrom ann an dòigh eile.
Ach bha e glè eirmseach as na rudan a theireadh e. Agus bha e ann
an sin, is dhâfhĂ s a mhĂ thair sean, agus chaochail a
mhĂ thair. Agus thiodhlac e a mhĂ thair. Agus an ath-oidhche
an dèidh dhan tiodhlacadh a bhith ann bha, mar a their iad anns aâ
Bheurla, Harvest ĂŰŃż´ŤĂ˝ ann an sin, dannsa agus an leithid. Agus chaidh e a dhâionnsaigh
an dannsa. Agus bha e beagan air deireadh gun ruighinn. Agus bha fear aig
an doras aâ cur mun cuairt drumachan na deoch, no rud dhan a h-uile
duine a ruigeadh. Agus nuair a rĂ inig Fionnlagh dhâfhaighneachd
am fear sin ris: âCo dhiubh is docha leat, drama no deoch?â
âAh! Uill, on a choisich mi cho bras gabhaidh mi an dĂ chuid.â
Chaidh e a staigh; bâ ann anns an t-sabhal a bha an dannsa. Agus
bha e ag èirigh air dannsa an sin is bha fallas air. Agus nuair a
bha an dannsa thairis rinn e suidhe mar seo, agus an uair a thug e sĂšil,
cò bha lĂ mh ris ach an sagart. Bâ ann de chreideamh
an t-sagairt a bha e. Agus âBy gosh,â thuirt e. âTha mi
aâ creidsinn gu bheil sibh aâ gabhail iongantas mise fhaicinn
cho cridheil ann an seo a-nochd an dèidh mo mhà thair bhochd
a thiodhlacadh.â âUill, bhon a thĂ inig thu fhèin
thairis air chan urrainn dhomh gun a bhith aâ gabhail iongantas,â
thuirt e. âAh uill, ma chaidh i a dhâIfrinn,â as esan,
âcha toir mise Ă s i, agus ma chaidh i a Ghlòir cha bâ
e bròn bu chòir a bhith aâ dèanamh air a son.
Ěý